دردسرهای کارتن‌سازی

بررسی موانع تولید کارتن‌ در گفت‌و‌گو با چند تن از فعالان این عرصه

چه خطراتی کارتن سازی را در کشور تهدید می کند؟ مهمترین معضل پیش روی صنعت کارتن در کشور چیست؟ کارتن اینفو در پرونده ای که به بررسی این معضلات می پردازد، با چند تن از مدیران کارتن سازی های مطرح که نخواستند نامی از آنها برده شود، به گفت‌و‌گو نشسته که در ادامه می خوانید.

💢صادرات کاغذ به چه قیمتی؟!!!

💢کمبود کاغذ کارتن سازی را از بین می برد

یک فعال کارتن سازی با اشاره به قیمت بالای کاغذ و آنچه دشواری تامین ماده اولیه تولید کارتن می خواند، در گفت و گو با خبرنگار کارتن اینفو ضمن انتقاد و گلایه از این وضعیت حاکم بر عرضه کاغذ در کشور، می گوید: چند کارخانه بزرگ کاغذ سازی در کشور فعالند که سرمایه گذاری های کلان کرده اند و عمده کاغذ کشور را تامین می کنند.  با بالا رفتن نرخ ارز، قیمت کاغذ به طور مداوم بالا می رود. چرا که وقتی کاغذ را به عنوان مثال 450 دلار صادر می کنند در داخل با احتساب افت مداوم ارزش ریال، به قیمت بالاتری در داخل می فروشند.  در چنین شرایطی،  وقتی کارتن ساز  داخلی،  میزان معینی کاغذ تقاضا می کند، معادل حجم متقاضی تمام و کمال به صورت نقدی  بهای آن را به کاغذ ساز می دهد اما با وجود این اقدام، کل حجم تقاضا شده را یکجا تحویل کارتن ساز نمی دهند.  بلکه مدتی طول می کشد تا در چندین قسمت تحویل داده شود. در هر زمان تحویل، نرخ کاغذ به روز محاسبه می شود و از آنجا که دلار در حال افزایش قیمت است، میزانی که گران شده را از کارتن ساز می گیرند.  وقتی از پیش فاکتور می زنند در زیر برگه فاکتور نوشته شده است که قیمت به نرخ روز محاسبه میشود.

 حمایت از یک حوزه، منافی حق سایر حوزه ها نباشد

ضرورت حمایت همه جانبه

بر اساس گزارش پیش رو، ممکن است این پرسش مطرح شود که سندیکا باید در راستای حمایت از منافع صنف خود فعالیت می کند. یعنی سندیکای تولید کاغذ طبق فلسفه وجودی خود، باید از کاغذ ساز حمایت کند. لذا در گستره عرضه و تقاضای کاغذ، روند حاکم منافی منافع کاغذ سازان نیست.  این کارشناس حوزه کارتن با تایید این مساله می گوید، درست است که وظیفه سندیکای کاغذ و ورق، حمایت از کاغذ سازان و پیگیری مطالبات آنها است، اما باید گفت به چه قیمتی؟ به قیمت اجحاف در حق کارتن ساز و صنعت بسته بندی کشور؟ تولید ملی باید به صورت یکپارچه صورت گیرد و تمامی بخش های  صنعت کشور را در برگیرد.  اگر کاغذ سازی حمایت ولی کارتن سازی با شرایط بد به سمت تعطیلی پیش رود، معضل فراوانی در صنعت بسته بندی که یک صنعت مادر است ایجاد می شود. وقتی کاغذ تولید شود ولی کارتن سازی برای تولید بسته بندی صنایع مختلف وجود نداشته باشد، چه فایده ای برای تولید ملی دارد. تولیدات کشور به صنعت بسته بندی وابسته اند و ضعف این صنعت روی دیگر بخش ها هم تاثیر منفی می گذارد.

سندیکا حامی محیط زیست باشد

حفاظت از محیط زیست که در بسیاری از کشورها جزو اهم موضوعات کشوری شان است و در سندیکاهایشان به شدت در راستای اعتلای زندگی سالم و مبازره با سیاست ها و روش های مخرب محیط زیست قدم برداشته می شود، در ایران آن گونه که باید مورد توجه سندیکاها قرار نمی گیرد.

وضعیت نا به سامان کارتن سازها موجب کاهش استفاده از بسته بندی سلولزی و افزایش انواع پلاستیک  شده که خطر جدی برای محیط زیست به حساب می آید. سندیکاها نباید با بلی توجهی به روندی که این روزها موجب ضعف بازار بسته بندی سلولزی از جمله کارتن سازی شده، بر تسریع روند نابودی این صنعت دامن زند و باعث تقویت فضایی شود که در آن بسته بندی پلاستیکی جای ورق و کارتن را بگیرد. سندیکا با پیشبرد سیاست های حمایت از محیط زیست در جهتی تلاش کند که بسته بندی سلولزی جای بسته بندی پلاستیکی را بگیرد نه بالعکس.

 انجمن پیگیر مطالبات کارتن سازان باشد

انجمن تولید کارتن و ورق باید پیگیر مطالبات کارتن سازها باشد اما متاسفانه اقدام کارسازی تا کنون صورت نگرفته است. اگر کسانی مسئولیتی را می پذیرند، باید انرژی بگذارند و مسئولیت پذیری خود را در جهت ارتقای سطح کیفی فعالیت های صنف و صنعت مربوطه بجا بیاورند. متاسفانه در انجمن با وجود نامه نگاری ها، آنگونه که باید کاری در جهت پیشبرد خواست فعالان صنعت کارتن و ورق انجام نشده و این در صورتی است که چشم و امید بسیاری از این صنعت گران به انجمن متبوعشان است. انجمن تولیدکنندگان ورق و کارتن باید بداند هر کوتاهی از جانب آن به تعطیلی مجموعه هایی که نیروی کار دارند، منتج می شود و به دنبال این رخداد، افراد زیادی بیکار می شود که خود معضلات عدیده ای به دنبال خواهد داشت. انجمن باید مطالبه کارتن سازها را قاطعانه به گوش سندیکای تولیدکاغذ برساند و تلاش کند بستری فراهم شود تا فضای نامطلوبی که این روزها انگیزه استفاده از بسته بندی سلولزی را کمرنگ کرده، به کنار زده شود و با احقاق حقوق بدیهی کارتن سازها،  به محیط زیست هم خدمت کنند.

گزارش ما حاکی از این است که عرضه قطره چکانی کاغذ، تعهدات کارتن ساز با مشتریانش را تهدید می کند: یکی از فعالان حوزه کارتن که در جنوب غربی مستقر است با تاکید بر ضرورت تامین کاغذ در زمان تعیین شده به هنگام فعالیت خط تولید کارتن سازی اظهار داشت، طریقه کار کارتن سازان این است که سفارش کارتن می گیرند و  طبق آن کاغذ تامین و کارتن تولید می شود.  نمی توان از پیش اقدام به تولید حجم زیادی کارتن کرد؛ چراکه باید دید نوع و اندازه کارتن های درخواستی از سوی مشتری چگونه است و از قبل نمی توان حدس زد بازار چگونه کارتنی از کارتن ساز طلب می کند. پس نیاز ما به کاغذ به طور پیوسته و دائمی است و باید کاغذ مورد نیاز برای سفارش کارتن را سریعا از کاغذ ساز تحویل بگیریم تا کارتن  تولید کنیم. پس اگر قیمت کاغذ و زمان تحویل آن از قبل مشخص نباشد، نمی توانیم کارتن تولید کنیم و به مشتری ارائه دهیم. در چنین شرایطی  وقتی کاغذ دیر می رسد، خط تولید خاموش می شود.  

در ادامه گفت‌و‌گو با تولیدکنندگان ورق و کارتن به سراغ یکی دیگر از کارتن سازها می‌رویم. او نیز از افشای نام خود بیم داشته و بنا به گفته او از دردسرهایی دوری می‌گزیند که ممکن است به موجب انتقاد از برخی عرضه کننده های کاغذ، گریبان‌گیرش شود.

بی‌تعهدی کاغذساز؛ تضرر کارتن‌ساز

مشتری‌هایمان دائمی‌اند، اعتبارمان خدشه دار می‌شود

عدم رعایت تعهدات از سوی کاغذ سازها، مهمترین معضل پیش روی فعالیت تولیدی کارتن سازان است. متاسفانه کاغذ ساز با وجودی که پول کاغذ درخواستی از سوی کارتن ساز را پیش‌تر به صورت نقدی دریافت می‌کند، آن را به مرور و در چندین مرحله تحویل می‌دهد و نکته ای که در این باره مشکل‌ساز است اینکه در نهایت هنگام تحویل هر قسمت از محموله قیمت آن را به روز محاسبه می کند و ما به ‌تفاوت افزایش قیمت آنرا از کارتن ساز دریافت می کند؛ این در حالی است که همانطور که گفتم پول کل حجم درخواستی را از قبل دریافت کرده. یعنی با اینکه خودِ کاغذ ساز در تحویل کاغذ درنگ می کند، افزایش قیمتِ منبعث از تورم یا هر دلیل دیگر را از کارتن ساز مطالبه می کند. و این ممکن است این انگیزه را در کاغذساز ایجاد کند که هر چه بیشتر در تحویل کاغذ تعلل کند تا گران تر شود. این با انصاف جور در نمی آید. البته متحمل شدن افزایش قیمت برای کاغذی که پول را پیشاپیش تمام و کمال پرداخت کرده‌ایم، کمترین ضرری است که از  این روند عاید ما می‌شود. ضرر اصلی و بزرگ جایی دیگری است. ضرر بزرگ آنجاست که ما با مشتری هایمان برای تولید و تحویل مقدار مشخصی کارتن قرارداد بسته ایم و تعهد داریم در فلان زمان تعهدات را به جا بیاوریم. طبق این قراردادها، متناسب با تعهدات‌، کاغذ خریداری می کنیم و  پول آنرا پرداخت می کنیم ، اما از آنجا که کاغذ را در چند مرحله و دیر تحویل می دهند، قراردادی که با مشتری بسته ایم صد در صد تبدیل به زیان بالا می شود. مواردی برای ما پیش آمد که کاغذ ساز به تعهدات خود عمل نکرد و به دنبال آن زیان و ضرر هنگفتی در رابطه با لغو قرارداهای ما و مشتری هایمان به ما تحمیل شد که در نتیجه آن یکی از کارخانه های متبوع اینجانب تعطیل شد.

بسته بندی سلولزی با خطر نابودی مواجه است

تغییر گرایش بازار به سمت بسته‌بندی پلاستیکی

 🔸معضل بزرگ تری که در پرتو دشواری های تامین مواد اولیه کارتن ساز و ورق سازی پدید می‌آید، روی آوردن مشتری‌ ها به بسته بندی های پلاستیکی است؛ چرا که با موانعی که عنوان شد، هزینه تولید بسته بندی سلولزی بالا رفته و در مواردی حتی از محتوای بسته بندی سبقت گرفته است که در پرتو آن، استفاده از این نوع بسته بندی برای بسیاری از صاحبان صنایع توجیه اقتصادی ندارد و لذا به منظور حفظ موقعیت تجاری خود، به سمت بسته ‌بندی های پلاستیکی سوق پیدا می کنند. در حال حاضر تفکر استفاده از کارتن در حال تغییر است، به طوری که حجم عظیمی از بازار بسته بندی سلولزی به سمت بسته بندی پلاستیکی تغییر جهت داده است. این خود عامل دو معضل اساسی است. یکی معضل خطر تعطیلی صنعت کارتن سازی و بیکاری تعداد زیادی از افراد این کشور که خود معضلات بعدیِ ناشی از بیکاری را به دنبال خواهد داشت که توضیح آن بیان مکررات است و دیگری معضل محیط زیستی است که بسیار خطرناک است. وقتی گفته می شود حتی الامکان از بسته بندی پلاستیکی استفاده نکنید یا کمتر استفاده کنید، چرا باید شرایطی بر فضای بسته بندی حاکم شود که موجب انتقال بازار از بسته بندی سلولزی به بسته بندی پلاستیکی شود. این تناقض در دراز مدت برای نسل های آینده گران تمام می شود.