یک تولیدکننده کاغذ از تعطیلی 90 درصدی ظرفیت تولید برخی انواع کاغذ در داخل به دلیل واردات این محصول با ارز ترجیحی در سال‌های گذشته خبر داد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، این روزها که بحث بر سر اصلاح ارز 4200 تومانی داغ است، برخی تولیدکنندگان، ادامه رویه قبل و اختصاص ارز ترجیحی بابت واردات کالاهای مشابه تولید داخل را آفتی برای محصولات داخلی می‌دانند و خواستار بازنگری دولت در این موضوع هستند.
در این مورد علی اکبر صفریان، یک تولیدکننده کاغذ می‌گوید: واردات بی رویه کاغذ با ارز 4200 تومانی در گذشته، ضربه سختی را به کارخانه‌های تولید کاغذ کشورمان وارد کرده است.
وی افزود: خط یک شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران با ظرفیت تولید 90 هزار تن کاغذ چاپ تحریر و کاغذ روزنامه، چندین سال بلا استفاده افتاده است و امسال فقط با 10 تا 15 درصد ظرفیت در حال تولید هستیم.
وی ادامه داد: امسال توانستیم حدود 5 هزار تن کاغذ را برای کتاب‌های آموزشی کشور تولید کنیم.
صفریان با اشاره به اینکه ظرفیت‌های تولید کاغذ موجود در کشور می‌تواند تا 70 درصد نیاز کشور را تامین کند، افزود: اگر طرح‌های خودکفایی در تولید کاغذ، عملی شود، می‌توانیم تا سال آینده این خودکفایی را به انجام برسانیم.
وی با بیان اینکه اغلب کارخانه‌های تولید کاغذ کشور کمتر از ظرفیت خود کار می‌کنند، افزود: زمانی که دولت با دلار 4 هزار و 200 تومانی به جنگ صنعت می‌آید چگونه می‌توانیم با این ارز ترجیحی رقابت کنیم؟
مدیرعامل شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران ادامه داد: آنها واردات را با ارز 4 هزار و 200 تومانی انجام می‌دهند، اما تولیدکننده داخلی باید با دلار 27 هزار تومانی، چوب خارجی، قطعات، مواد اولیه را بخرد و سپس تولید کند.
صفریان افزود: در نتیجه این مشکلات، شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران، مشمول ماده 141 قانون تجارت و برای او مشکل ایجاد می‌شود.
وی با اشاره به اینکه برخی کارخانجات، مجوز استفاده از چوب های داخلی را ندارند, ادامه داد: این کارخانه ها در مزایده های وزارت جهاد کشاورزی شرکت می‌کنند و در برخی اوقات برنده مزایده هم می‌شوند و از چوب‌های داخلی استفاده می‌کنند در حالی که چنین حقی را ندارند.
وی با بیان اینکه سازمان جنگل ها از سال 1396 تا کنون حتی یک کیلوگرم چوب به صنایع نداد، افزود: این سازمان, طرح تنفس جنگل را بهانه کرد و حتی شاخه های شکسته و افتاده درخت‌های جنگلی را به کارخانه‌ها نداد.
صفریان که در گفت‌‌وگوی ویژه خبری صحبت می‌کرد، افزود: در سال 1398، چهل هزار مترمکعب را در مازندران در محدوده تحت پوشش شرکت چوب و کاغذ مازندران, نشانه‌گذاری کردند، اما حتی یک کیلو چوب را به ما ندادند.
وی افزود: در مورد استفاده از چوب‌های پرورشی، تا 30 هزار متر مکعب با سازمان جنگل‌ها تفاهم نامه امضاء کردیم و مطالبه داریم، اما تا کنون حتی یک کیلو چوب ندادند
* توان تولید کاغذهای چاپ و تحریر مورد نیاز را داریم
افسانه محرابی، مدیرکل دفتر نساجی، پوشاک و سلولزی وزارت صمت نیز در این مورد می‌گوید: واحدهای تولیدی داخلی, توان تولید کاغذهای چاپ و تحریر مورد نیاز کشور را دارند و باید حمایت شوند.
وی با اشاره به اینکه 3 واحد تولیدی در کشور داریم که توان تولید کاغذهای چاپ و تحریر مورد نیاز را در سطح کشور دارند, افزود: در این زمینه چند طرح داریم اما بحث ضوابط سخت گیرانه قرنطینه ای برای مواد اولیه، حقوق ورودی برای واردات کاغذ، ارز 4 هزار و 200 تومانی برای کاغذ و معافیت مالیاتی 9 درصد ارزش افزوده برای واردات، از جمله مشکلات است.
وی با بیان اینکه تعدد مراکز تصمیم گیری موجب می شود که تصمیم گیری جامع نشود و تولید از این مسائل ضربه خورده است, ادامه داد: کارخانه چوب و کاغذ مازندران می تواند 100 درصد کاغذ روزنامه مورد نیاز کشور و 44 هزار تن کاغذ چاپ و تحریر را تولید کند.
محرابی افزود: میزان کاغذ مورد نیاز برای کتاب های آموزشی آموزش و پرورش کشور حدود 45 هزار تن است و این کارخانه به تنهایی می‌تواند کاغذ مورد نیاز آموزش و پرورش را تامین کند.
وی با اشاره به مشکلاتی که در سال های قبل برای این واحد تولیدی ایجاد شده بود, اضافه کرد: این واحد اکنون آمادگی کامل برای تولید ظرفیت کامل برای کاغذ چاپ و تحریر را دارد.
مدیرکل دفتر نساجی، پوشاک و سلولزی وزارت صمت گفت: کشت گونه‌های درختان سریع الرشد در قالب طرحی در وزارت جهاد کشاورزی در دست انجام است و این طرح از یک سال پیش آغاز شده و برخی زمین‌ها به زیر کشت این گونه‌ها رفته است.
مدیرعامل شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران هم گفت: اگر قرار باشد، بی‌رویه و بدون تامین منابع چوب, مجوز کارخانه‌های سلولزی صادر شود، وضعیت بدتر می‌شود.
کامران پورمقدم، مدیر طرح زراعت چوب وزارت جهادکشاورزی نیز در این مورد گفت: سازمان جنگل‌ها نهایت همکاری را برای تامین مواد اولیه کارخانه چوب و کاغذ مازندران انجام داده است.
وی افزود: وظیفه اصلی سازمان جنگل‌ها و مراتع, حفاظت از جنگل‌هاست، به همین علت طرح هایی را که اجرا می‌کند، از جمله زراعت چوب, به صورت مستقیم یا غیر مستقیم در راستای حفاظت از جنگل‌هاست.
وی ادامه داد: در تامین چوب وظیفه مستقیم نداریم اما در برنامه ششم توسعه کشور برای توسعه زراعت چوب، هدف کمی 75 هزار هکتاری در نظر گرفته شده است که تا پایان سال 1399, حدود 50 هزار هکتار عملیات زراعت چوب را انجام دادیم و با هدفگذاری سال 1400 ، با حرکت جهادی، هدفگذاری ما زراعت 40 هزار هکتار است.
مدیر طرح زراعت چوب وزارت جهاد کشاورزی با تاکید بر اینکه همه تلاشمان را انجام دادیم تا نیازهای کارخانه های چوب و کاغذ را بر طرف کنیم, افزود: قبل از سال 1400، با حضور در ستاد تسهیل و رفع موانع تولید، مجوزی را گرفتیم تا با قیمت پایه, چوب را در اختیار کارخانه ها قرار دهیم.
* کیفیت کاغذهای داخلی پایین تر است
محمد علوی تبار، معاون سازمان پژوهش وزارت آموزش و پرورش نیز در این مورد گفت:کیفیت کاغذهای داخلی در مقایسه با نمونه های خارجی پایین تر است که حدود 20 درصد هزینه های تولید را افزایش می‌دهد.
وی افزود: آموزش و پرورش قصد خرید کاغذ داخلی را دارد و ما همیشه حامی تولید داخلی بودیم، اما کاغذ ما به دو بخش تصویر محور و متن محور تقسیم می‌شود. در بخش تصویر محور که حدود 40 درصد از کتاب های تولیدی ما را تشکیل می‌دهد، کیفیت خاص خودش را مانند سفید بودن، پرز نداشتن و یکنواختی را می‌طلبد که اگر کیفیت کاغذ پایین باشد پیام آموزشی به درستی منتقل نمی‌شود.
وی افزود: حدود 60 درصد تولیدات ما، متن محور است. دو موضوع اصلی در کتاب‌های درسی برای ما حائز اهمیت است، اول کیفیت و دوم زمان تحویل. کیفیت کاغذهای داخلی در مقایسه با نمونه های خارجی پایین تر است که به همین دلیل حدود 20 درصد هزینه‌های تولید را افزایش می‌دهد، اما با توجه به حمایت از تولید داخلی دو شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران و افست را تأکید کردیم که اولویت اول تأمین کاغذ کتاب های درسی از تولیدات داخلی باشد.
علوی تبار خاطرنشان کرد: موضوع بعدی، زمان تحویل کاغذ است که از شهریور چاپ کتاب های سال آینده آغاز می‌شود و تا پایان مرداد سال بعد ادامه دارد. با توجه به این که حدود 146 میلیون جلد کتاب درسی را باید چاپ کنیم، زمان تحویل کاغذ برای ما اهمیت بالایی دارد ولی متأسفانه در گذشته بدقولی های بسیار زیادی را شاهد بودیم.
وی تصریح کرد: از 19 مهر ماه که تفاهم نامه ای با شرکت چوب و کاغذ مازندران منعقد کردیم؛ تأکید شد به شرط تأمین اعتباری که سازمان برنامه و بودجه برای ما انجام دهد، سفارش می دهیم چون ما به‌التفاوت قیمت ارز دولتی و آزاد را باید تأمین کنند و در صورتی که تأمین نشود قیمت کتاب ها حدود دو و نیم برابر افزایش پیدا خواهد کرد.
معاون سازمان پژوهش وزارت آموزش و پرورش گفت: یکی از اهداف اصلی سازمان، پایین نگه داشتن قیمت کتاب‌های درسی است.
افسانه محرابی، مدیرکل دفتر نساجی، پوشاک و سلولوزی وزارت صمت هم در این مورد اظهار داشت: وظیفه اصلی وزارت صمت، حمایت از تولید است، از سال 96 که موضوع مطالبه 303 هزار مترمکعب مطرح بوده به طور مرتب جلساتی برگزار شده است، حتی مصوبه ستاد تسهیل را برای انجام این مطالبه دارد، ولی متأسفانه وزارت جهاد کشاورزی همراهی نکرد.
وی ادامه داد: از سال 96 که این موضوع در ستاد تسهیل مطرح بوده و تعهداتی مقرر شده بود که انجام شود ولی تاکنون صورت نپذیرفته است.
محرابی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا تأمین مواد اولیه از طریق واردات انجام نمی شود؟ گفت: با ضوابط سخت گیرانه قرنطینه که از طرف سازمان حفظ نباتات وجود دارد و همچنین با توجه به این که چوب در بسیاری از صنایع تأثیر گذار می باشد و به عنوان ماده اولیه اصلی محسوب می شود انتظار داریم سازمان حفظ نباتات به این موضوع کمک کند.
وی خاطرنشان کرد: سازمان حفظ نباتات اعلام کرده که حتماً باید یک جایگاه قرنطینه وجود داشته باشد و گندزدایی شود. الآن اگر بخواهیم از بنادر جنوبی واردات چوب داشته باشیم و قرنطینه را در آنجا انجام دهیم چون بیشتر واحدهای سلولوزی در شمال کشور قرار دارد. موضوع هزینه حمل موجب می شود که این موضوع توجیه پذیر نباشد.
وی افزود: بنابراین باید این کارها در استان های شمالی انجام شود، یعنی سه استان مازندران، گلستان و گیلان متقاضی بودند و حتی در منطقه ویژه اقتصادی استان مازندران سرمایه گذار هم برای جایگاه قرنطینه وجود داشت ولی با توجه به ضوابطی که وجود دارد حتی در بندر امیرآباد هم موافقت نشد و در نهایت منجر به این شد که در بندر گمیشان این جایگاه ایجاد شود و امور آن به استانداری گلستان واگذار شد. الآن حدود یک سال و نیم از این موضوع می گذرد و انتظار داریم هر چه سریعتر کار انجام شود.
مدیرکل دفتر نساجی، پوشاک و سلولوزی وزارت صمت تصریح کرد: کاغذ چاپ و تحریر در فهرست اقلام ارز 4200 تومانی تا ماه دوم سال 98 بود و از این تاریخ به بعد فقط به مقدار مشخصی برای وزارت ارشاد و چاپ و انتشارات حدود 80 میلیون دلار و مبلغی حدود 45 میلیون دلار هم برای آموزش و پرورش در نظر گرفتند و مقرر شد فقط برای این دو مجموعه با ارز 4200 تومانی کاغذ وارد شود.
صفریان، مدیرعامل شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران نیز در این مورد گفت: به شرکت ما اعلام کردند فقط یک بار می توانیم سه هزار مترمکعب چوب را به شما بدهیم که سه هزار مترمکعب، خوراک دو روز کارخانه است.
وی افزود: زمانی که به واردات، ارز 4200 تومانی تخصیص داده می شود و ما در داخل باید با ارز 27 هزار تومانی چوب بخریم؛ به همان قیمت که چوب در خارج از کشور می خریم باید به همان قیمت آنجا پوست بکنیم یعنی در واقع دو بار چوب می خریم، در صورتی که در کارخانه ما توسط دستگاه پوست چوب به راحتی کنده می شود و این شرایط هم در اختیار چند نفر است، با این که در همه کشورها درخت را با پوست می برند.
صفریان ادامه داد: ما گفتیم قرنطینه را در بندر آستاراخان قرار دهید و پول آن را ما می دهیم چون کار سرعت می گیرد.
وی خاطرنشان کرد: در مجموعه ما یک خط با ظرفیت 90 هزار تن تولید بلااستفاده مانده است در صورتی که آموزش و پرورش کلاً 60 هزار تن نیاز دارد و ما به راحتی می توانیم کل نیازهای آموزش و پرورش را تأمین کنیم.
مدیرعامل شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران تصریح کرد: با آموزش و پرورش تفاهم نامه ای امضا کردیم که بر اساس آن مقرر شد ما کاغذ در اختیار آنها قرار دهیم و آنها استفاده کنند و اگر مورد قبول بود، از ما بخرند و در غیر این صورت خریداری نشود. کارخانه ما 100 تن کاغذ برای آموزش و پرورش ارسال کرد که در دو چاپخانه انجام شد و مورد تأیید هم بود. جلساتی برگزار شد و نهایتاً تفاهم نامه ای هم امضا شد که اعلام کردم اگر می خواهید از ما خرید کنید تا قبل از این که هزینه های ما بالا برود قرارداد را امضا کنید.
صفریان گفت: کیفیت کاغذ مشکل ندارد و مجموعه های تولید کمک آموزشی از ما خرید کردند و مشکلی هم نداشتند. ما قرآن، کتاب های دینی و مذهبی چاپ کردیم و مشکلی از بابت کیفیت کاغذ نداریم.
وی درباره زمان تحویل کاغذ به وزارت آموزش و پرورش هم گفت: اولین جلسه را 15 فروردین امسال با آموزش و پرورش داشتیم، از این تاریخ تا الآن قراردادی بسته نشده و سفارش در زمان خوبی داده نشده و برای خرید، یک زمان مشخص لازم است.
کامران پورمقدم، مدیر طرح زراعت چوب وزارت جهاد کشاورزی هم در این مورد گفت: بر اساس مصوبه ستاد تسهیل، سازمان جنگل ها مجاز است با رعایت قوانین و ترک تشریفات بر مبنای قیمت پایه کارشناسی هر سال، استحصال چوب را به نسبت تحویل تدریجی و استحصال چوب های زراعت چوب در اختیار این شرکت قرار دهد و چون به ترک تشریفات اشاره کرده؛ بنابراین سازمان جنگل ها تا سقف توان به این شرکت ترک تشریفات را داده است.
وی افزود: بعد از این مصوبه در ستاد تسهیل، به شرکت ها اعلام کردیم که مرحله اول چوب را تحویل بگیرید و از طرفی نامه ای هم برای شورای اقتصاد مبنی بر ترک تشریفات بقیه محصولات را دادیم، البته نشانه گذاری چوب انجام شده و آماده برداشت است.
پورمقدم ادامه داد: ما به خاطر اینکه جنگل ها حفظ شود با رعایت شاخص های سازمان حفظ نباتات، از بخشی که بتواند نیازهای چوب را تأمین کند استقبال می کنیم.
یاسر احمدوند، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در این مورد گفت: ارز ترجیحی در سال 99 و 1400 اختصاص پیدا نکرده است و کل ارز ترجیحی که اختصاص داده شده در اواخر سال 98 حدود 40 میلیون دلار بوده که این میزان ارز کمتر از 10 درصد نیاز داخل را تأمین می کند.
وی با اشاره به اینکه ما نه وارد کننده و نه خریدار کاغذ هستیم، افزود: بخش فرهنگی کشور شامل مطبوعات، کتاب و نشر باید نیاز خودشان را از بازار تأمین کنند و برای این که فاصله قیمت بازار و مصرف حوزه فرهنگ زیاد است. بنابراین اندکی ارز ترجیحی در اختیار بخش فرهنگی قرار گرفته بود که شرکت هایی وارد و توزیع کردند.
در این مورد برخی کاربران سامانه «فارس من» با ثبت سوژه ای با عنوان «سیاست های ارزی دولت برای حفظ ارزش پولی ملی چیست؟» خواستار بررسی همه جوانب موضوع تخصیص یا عدم تخصیص ارز 4200 تومانی به واردات کالاها شدند.